Warszawa, 28.09.2011 - 27.11.2011
Wystawa prezentuje dziedzictwo architektoniczne socrealizmu na przykładzie dwóch wielkich realizacji: Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej (MDM) w Warszawie i Karl-Marx-Allee (KMA) w Berlinie. Kilkadziesiąt zdjęć, archiwalnych i współczesnych, ukazuje przykłady najważniejszych budowli, detale architektoniczne, rzeźby, małą architekturę oraz założenia urbanistyczne.
Towarzyszące fotografiom teksty opisują kontekst historyczny, polityczny i społeczny powstania i funkcjonowania obu dzielnic.
Autorką scenariusza wystawy jest architekt Maria Wojtysiak, a autorem projektu graficznego - Łukasz Kamieniak.
Socrealizm wpłynął w znacznym stopniu na krajobraz państw byłego bloku wschodniego, a jego spuścizna architektoniczna nadal wzbudza ogromne emocje. Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa i Karl-Marx-Allee to zespoły budowlane, które stały się sztandarowymi projektami odbudowy Warszawy i Berlina Wschodniego po II wojnie światowej i czołowymi przykładami socrealizmu w tej części Europy. Zarówno budowa MDM w Warszawie i KMA w Berlinie miały jeden cel - ukazać potęgę nowego ustroju.
Podstawową cechą socrealistycznych budowli była przerysowana skala. Przytłaczający swymi rozmiarami gmach miał budzić respekt wobec siły władzy. Imponujące przestrzenie stanowiły znakomite tło dla uroczystości państwowych. W układy urbanistyczne jako główną zasadę kompozycyjną wprowadzono osiowość i symetrię.
Zabudowę rozplanowywano wokół wielkich placów i szerokich alei, typowych dla założeń barokowych. Reprezentacyjny charakter podkreślano elementami zagospodarowania: fontannami, bramami, kolumnadami oraz wysokiej jakości materiałami elewacyjnymi: granitem, piaskowcem, dolomitami.
Znacząca część socrealistycznych zespołów urbanistycznych ma niewątpliwe walory urbanistyczne i architektoniczne, takie jak proporcje nawiązujące do historycznej zabudowy, ludzka skala mieszkaniowych zespołów kameralnych, właściwy stosunek wysokości budynków do szerokości zabudowy. Wielkie place, szerokie aleje, zielone przestrzenie dają oddech, a osiowe kompozycje ułatwiają poruszanie się po tych obszarach.
Przełom roku 1989 zdjął z takich miejsc, jak MDM i KMA parasol ochronny władz i uruchomił dyskusję na temat architektonicznej spuścizny minionej epoki.
Wystawa stanowi kolejny etap realizacji projektu "Tożsamość miasta. Modernizm i antymodernizm w powojennym dziedzictwie kulturowym" zainicjowanego przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków oraz Urząd konserwatorski Miasta Berlina, do którego włączyło się szereg instytucji polskich i niemieckich. Projekt obejmuje m.in. badania nad dziedzictwem architektonicznym socrealizmu oraz opracowanie wytycznych dla jego ochrony.
Karl-Marx-Allee w Berlinie: mozaika opasująca Dom Nauczyciela |
Plac Konstytucji, Warszawa, 1954 |
Brama Frankfurcka (aleja Karola Marksa), Berlin |
Plac Konstytucji, Warszawa, 1954 |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz