ŁAWY

Jenny Holzer należy do najwybitniejszych artystek amerykańskich średniego pokolenia. Na początku swej drogi twórczej zajmowała się malarstwem abstrakcyjnym, do którego stopniowo zaczęła wprowadzać elementy tekstu. W drugiej połowie lat 70. całkowicie porzuciła właściwe dla malarstwa formy wyrazu, przyjmując słowo pisane za podstawowe medium swojej paraplastycznej wypowiedzi.

Do upowszechniania swoich tekstów Holzer wykorzystuje zwięzłe komunikaty , które pojawiają się wydrukowane na setkach afiszów, rozlepianych zarówno w galeriach, jak i na ulicznych billboardach, umieszczane są na neonach reklam czy koszulkach T-shirt. Do najbardziej znanych realizacji Jenny Holzer należą wielkie projekty, łączące trwałe, "klasyczne" w wyrazie zapisy sentencji, wykute w powierzchni kamiennych ław, z ulotnymi ruchomymi napisami elektronicznymi, przebiegającymi po płaszczyźnie ścian.

Aforyzmy, którymi posługuje się artystka, czerpane są ze sfery utartych przekonań, przysłów, związków frazeologicznych, wyrażeń, oddających myślowe schematy i stereotypy, funkcjonujące we współczesnym społeczeństwie. Zestawione w dużej ilości w porządku alfabetycznym, jak np. cykl Truizmy, wykazują brak spójności, chaos i sprzeczności w przyjętych przez społeczeństwo postindustrialne ideologiach i systemach wartości. Jednocześnie dotyka Holzer - często w sposób ironiczny - palących problemów cywilizacji zachodniej, takich jak wszelkiego rodzaju dyskryminacje, szaleństwo konsumpcji, kwestie imigracji i kosmopolityzmu. 

Projekt Ławy prezentowany od 1999 roku w Centrum Sztuki Współczesnej jest kolejną - po wystawie w 1993 roku - prezentacją prac Jenny Holzer w Polsce. Wykucie kilkudziesięciu tekstów z cyklu Truizmy iTeksty o przetrwaniu na powierzchni kamiennych ławek stanowi próbę ponownego umieszczenia dzieła w przestrzeni publicznej Warszawy, jednak w odmiennym - podkreślającym trwałość materialną, fizyczną - kontekście. Na uwagę zasługuje też fakt, że stała ekspozycja pracy Holzer jest zaczątkiem Ogrodu rzeźby w najbliższym otoczeniu Zamku Ujazdowskiego. Inicjatywa ta przybliża możliwość stworzenia w Warszawie niepowtarzalnego zbioru realizacji przestrzennych najwybitniejszych artystów współczesnych, polskich i zagranicznych. 


Martyna 14